[سمع النبي صلى الله عليه وسلم رجلا يدعو وهو يقول: اللهم إني أسألك بأني أشهد أنك أنت الله لا إله إلا أنت الأحد الصمد الذي لم يلد ولم يولد ولم يكن له كفواً أحد. قال فقال والذي نفسي بيده لقد سأل الله باسمه الأعظم الذي إذا دعي به أجاب وإذا سئل به أعطى ]
—
انتهى الاقتباس
ئەوە درۆو ھەڵبەستراوە لەسەر پێغەمبەرەکەی کەوا بەھەواو ئارەزوو قسەی نەکردووە لەبەرئەوەی ئەو حەدیسە کەموکورتی و تەناقوزی ھەیە لەگەڵ محکەمی کتێبی اللە دا، جا چۆن محمد پێغەمبەری اللە جیاوازی دەکات لەنێوان ناوەکانی اللە جا بڵێت: [والذي نفسي بيده لقد سأل الله باسمه الأعظم الذي إذا دعي به أجاب وإذا سئل به أعطى]!
پاک و بێگەردی و بەرزی و بڵندی و گەورەیی بۆ اللە ی گەورە، جا چۆن اللە وەڵامی نزاکان ناداتەوە تەنھا ئەوەی کەوا بەناوی ھەرەگەورەی داوای لێبکات؟ پاک و بێگەردی و بەرزی و بڵندی و گەورەیی بۆی، بەڵام اللە فەرموویەتی بەوەی کەوا جیاوازی نیە لەنێوان ناوەکانی اللە، وەبەھەر ناوێک لەناوە جوانەکانی اللە دوعاوا داوای لێدەکەن ئەوا وەڵامتان دەداتەوە. بەپشتڕاستکردنەوەی ئەو فەرموودەیەی اللە ی گەورە: {قُلِ ادْعُوا اللَّهَ أَوِ ادْعُوا الرَّحْمَنَ أَيًّا مَا تَدْعُوا فَلَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى} صدق الله العظيم [الإسراء:110].
واتە/ بڵێ ئێوه له نزاو دوعاتاندا هاوار بەناوی (الله) بکهن یان به (الرحمن) جا بهههر ناوێک هاواری لێبکهن و نزا بکهن دروسته چونکه ئهو خاوهنی ههموو ناوه پیرۆزو جوانهکانه.
جا لەسەر ئەوە ئەم ئایەتە محکەمە دەبێت بەئایەتێکی کەموکورت لەگەڵ ئەو حەدیسە ھەڵبەستراوەی کەوا بانگ دەکات بۆ جیاوازی کردن لەنێوان ناوە جوانەکانی اللە بەوەی کەوا دەڵێت گوایە اللە وەڵامی نزاو داوكان ناداتەوە تەنھا ئەوەی کەوا بەناوی ھەرە گەورەی داوای لێبکات، پاک و بێگەردی و بەرزی و بڵندی و گەورەیی بۆی! جا من لەکتێبدا نەمبینی بەوەی کەوا اللە ناوێکی گەورەتری ھەبێت لەناوەکانی تری، بەلکو اللە وەسفی کردووە بە (الأعظم؛ ھەرە گەورە) لەبەرئەوەنیە کەوا ئەو ناوەی گەورەتر بێت لەناوە جوانەکانی تری اللە؛ بەڵکو وەسفی کردووە بە ناوی ھەرە گەورەی اللە (اسم الله الأعظم ) بەو مانایەی کەوا (ڕازیبوونەکەی لەنەفسی خۆیدا) نیعمەتێکی گەورەترە لە نیعمەتەکانی بەھەشت لەبەرئەوەی اللە کردوویەتی بە سیفەت بۆ نیعمەتی ڕازیبوونی نەفسی خۆی لەسەر عەبدەکانی بەوەی دواتر ئەوە دەبینن کەوا بەڕاستی ڕازی بوونی اللە لەسەریان گەورەترە لە نیعمەتەکانی بەھەشتەکەی. بەپشتڕاستکردنەوەی ئەو فەرموودەیەی اللە ی گەورە: {وَعَدَ اللّهُ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَمَسَاكِنَ طَيِّبَةً فِي جَنَّاتِ عَدْنٍ وَرِضْوَانٌ مِّنَ اللّهِ أَكْبَرُ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ} صدق الله العظيم [التوبة:72].
واتە/ اللە ی گهوره بهڵێنی داوه به ئیمانداران له پیاوان و له ئافرهتان بهوهی که باخهکانی بهههشتیان پێ دهبهخشێت که چهندهها ڕوبار بهژێریاندا لهگهڵ ژیانی ههمیشهیی و نهبڕاوه تیایدا ههروهها چهندهها جێگه و ڕێگه و کۆشک و تهلاری خۆش و ڕازاوهی تایبهتی له بهههشتداو لهناو باخی چڕوپڕی (عهدن) دا وە ڕازیبوونێک لەلایەن اللە وە که له ههموو ئەو نازو نیعمهتانە گەورەترە ئا ئهوه سهرفرازیهکی زۆر گهوره و بێ ئهندازهیه.
وەمنی مەھدی چاوەڕوانکراو بەڵێنت پێدەدەم برای بەڕێزم بەوەی کە ئەگەر بێتو وەڵامی دەعوەو بانگەوازەکەی مەھدی چاوەڕوانکراوت دایەوە بۆ حەقیقەتی ناوی ھەرە گەورەی اللە (اسم الله الأعظم) وە بەڕاستت دانا بە کاروکردەوە جا ڕاتگەیاند بەوەی کەوا تۆ لەپێشبڕکێکارەکانی لەسەر خۆشەویستی و نزیک بوونەوە لێی و نیعمەتی ڕازیبوونی نەفسەکەی جا پێشبڕکێت کرد لەگەڵ باوەڕداران بە کارە خێرو چاکەکان جا ئەوە اللە دواتر یەکسەر لەدوای بڕیارەکەت ئەوەی لەنەفست دایە دەیگۆڕئت جا اللە پشتگیریت دەکات بە (ڕوح و ڕەیحان) کەوا نەفسەکەت دەبینێت کەوا ئەوە گەورەترە لە نیعمەتەکانی بەھەشت جا لەپاش ئەوە دەزانی بەوەی کەوا بەڕاستی تۆ بووی بەیەکێک لە نزیکەکان (مقربین). بەپشتڕاستکردنەوەی ئەو فەرموودەیەی اللە ی گەورە: {فَأَمَّا إِنْ كَانَ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ (88) فَرَوْحٌ وَرَيْحَانٌ وَجَنَّتُ نَعِيمٍ (89)} صدق الله العظيم [الواقعة].
واتە/ جا ئهگهر ئهو کهسهی کهلهسهرهمهرگدایه لهنزیکان و خۆشهویستانی ئێمه بێت (88) ئهوه ئیتر ڕوح و ڕەیحان و نیعمەتەکانی بهههشت چاوهڕێیهتی (89).
جا ئەوە بریتی یە لەحەقیقەتی ڕازیبوونی اللە لەسەر عەبدە نزیکەکانی؛ نیعمەتێک جگە لە نیعمەتی بەھەشت. وەھەر لەبەرئەوەش اللە ی گەورە فەرموویەتی: {فَأَمَّا إِنْ كَانَ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ (88) فَرَوْحٌ وَرَيْحَانٌ وَجَنَّتُ نَعِيمٍ (89)} صدق الله العظيم.
واتە/ جا ئهگهر ئهو کهسهی کهلهسهرهمهرگدایه لهنزیکان و خۆشهویستانی ئێمه بێت (88) ئهوه ئیتر ڕوح و ڕەیحان و نیعمەتەکانی بهههشت چاوهڕێیهتی (89).
جا ئەو ڕوحە بریتی یە لەحەقیقەتی نیعمەتی ڕازیبوونی اللە لەسەر ئەوانەی کەوا اللە لەدڵەکانیاندا ئیمان و باوەڕی نووسیوە جا اللە بووەتە خۆشەویسترین کەس و شت لەنەفسیاندا خۆشەویستر لە باوکانیان و دایکانیان و منداڵەکانیان. بەپشتڕاستکردنەوەی ئەو فەرموودەیەی اللە ی گەورە: {لَا تَجِدُ قَوْماً يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا آبَاءهُمْ أَوْ أَبْنَاءهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ أُوْلَئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ وَأَيَّدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ وَيُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ أُوْلَئِكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ} صدق الله العظيم [المجادلة:22].
واتە/ کهسانێکت دهست ناکهوێت باوهڕ بهێنن به اللە و به ڕۆژی دوای لهکاتێکدا کهسانێکیان خۆش بوێت که دژایهتی اللە و پێغهمبهرهکهیان کردبێت ئهگهرچی ئهو دوژمنانه باوو باپیریان بن یان نهوهیان بن یان برایان بن یان عهشیرهتیان بن ئهوانهی که بهو شێوهیهن اللە ئیمان و باوهڕی لهدڵیاندا نووسیوە وه به ڕوحی (ڕازی بوونی نەفسی خۆی) لهلایهن خۆیهوه پشتگیری کردوون سهرنجامیش دهیانخاته باخهکانی بهههشتهوه که چهندهها ڕوبار بهژێر درهخت و کۆشکهکانیدا تێ دهپهڕێت لهگهڵ ژیانی بهبڕاوهدا ئهوانه اللە لێیان ڕازیه و ئهوانیش له اللە ڕازین ئا ئهوانه دهستهو تاقم و حزب و لایهنی اللە ی گهورهن ئاگاداربن که بهڕاستی ههر لایهن و حزب و دهسته و تاقمی اللە سهرکهوتوو و سهرفرازن.
جا وورد ببەوە لەو فەرموودەی اللە ی بەرزو بڵند دەبینی کەوا باسی ڕوحی نیعمەتی ڕازیبوونەکەی دەکات پاشان نیعمەتی بەھەشتەکەی: {وَأَيَّدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ وَيُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ أُوْلَئِكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ} صدق الله العظيم.
واتە/ وه به ڕوحی (ڕازی بوونی نەفسی خۆی) لهلایهن خۆیهوه پشتگیری کردوون سهرنجامیش دهیانخاته باخهکانی بهههشتهوه که چهندهها ڕوبار بهژێر درهخت و کۆشکهکانیدا تێ دهپهڕێت لهگهڵ ژیانی بهبڕاوهدا ئهوانه اللە لێیان ڕازیه و ئهوانیش له اللە ڕازین ئا ئهوانه دهستهو تاقم و حزب و لایهنی اللە ی گهورهن ئاگاداربن که بهڕاستی ههر لایهن و حزب و دهسته و تاقمی اللە سهرکهوتوو و سهرفرازن.
جا لەپاش ئەوەی کەوا ئەو نیعمەتەیان زانی بەوەی کەوا ئەوە نیعمەتی ڕازیبوونی اللە یە لەسەریان جا فەرموویەتی: {رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ أُوْلَئِكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ} صدق الله العظيم.
واتە/ ئهوانه اللە لێیان ڕازیه و ئهوانیش له اللە ڕازین ئا ئهوانه دهستهو تاقم و حزب و لایهنی اللە ی گهورهن ئاگاداربن که بهڕاستی ههر لایهن و حزب و دهسته و تاقمی اللە سهرکهوتوو و سهرفرازن.
ئایا نازانی برای بەڕێزم بەوەی کەوا لەو نیعمەتەدا نھێنی حیکمەتەکە ھەیە لەدروستکردنەکەتاندا کەوا بەڕاستی کۆکردنەوەی ماڵ و سەروەت بەھیلاکی بردن و بێئاگاو سەرگەردانی کردن لەژیانی دنیا دەربارەی حیکمەتەکە لە دروستکردنەکەتان؟ جا لە حیکمەتی دروشتکردنەکەتان دواتر لێتان دەپرسرێتەوە. بەپشتڕاستکردنەوەی ئەو فەرموودەیەی اللە ی گەورە: {أَلْهَاكُمُ التَّكَاثُرُ (1) حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ (2) كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ (3) ثُمَّ كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ (4) كَلَّا لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ (5) لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ(6) ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَيْنَ الْيَقِينِ (7) ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النّعيم (8)} صدق الله العظيم [التكاثر].
واتە/ ههڵپهکردن و پێشبڕکێتان بۆ زۆر کردن و کۆکردنەوەی (ماڵ و منداڵ و سامان و کۆشك و تهلارو... هتد) ئێوهی سهرگهرم و سهرگهردان و بێ ئاگا کردووه له (نیعمەتی ڕازی بوونی نەفسی اللە) (1) تا ئهو کاتهی که دهمرن و دهبرێنه گۆڕستان (2) نەخێر لهمهودوا دهزانن (3) پاشانیش نەخێر لهمهودوا دهزانن(4) نەخێر ئهگهر ئێوه دهتانزانی بهزانین و دڵنیایهکی تهواوهوه (5) سوێند بە اللە بێگومان دۆزهخ دهبینن (6) پاشان سوێند بە اللە دۆزهخ بهچاوی سهرتان دهیبینن به ئاشکراو دڵنیا دهبن (7) پاشان سوێند بە اللە لهو ڕۆژهدا پرسیارتان لێ دهکرێت دهربارهی (النعیم؛ نیعمەتی رازیبوونی اللە) (8).
جا ئایا ئەو نیعمەتە چی یە کەوا کۆکردنەوەی ماڵ و سەروەت بەھیلاکی بردن و بێئاگاو سەرگەردانی کردن لە ھێنانەجێی؟ ئەوە بریتی یە لە نیعمەتی ڕازیبوونی اللە لەسەر عەبدەکانی، وەھەر لەبەرئەوەش جن و ئینسانی دروستکردووە تا نیعمەتی ڕازیبوونی اللە لەسەریان بپەرستن. بەپشتڕاستکردنەوەی ئەو فەرموودەیەی اللە ی گەورە کەوا دەفەرموێت: {وَمَا خَلَقْتُ الجنّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ} صدق الله العظيم [الذاريات].
واتە/ من جن و ئینسانم دروست نەکردووە مەگەر بۆ ئەوە نەبێت کەوا تەنھا من بپەرستن.